İstanbul’da Barış Diplomasisi: Rusya ve Ukrayna Anlaştı

İstanbul'daki Rusya-Ukrayna zirvesinde esir takası ve cenaze iadesi konusunda mutabakat sağlandı; bazı bölgelerde geçici ateşkes gündemde.

Rusya ile Ukrayna arasında süregelen savaşın sona erdirilmesine yönelik çabalar kapsamında önemli bir diplomatik adım daha atıldı. Taraflar, Türkiye’nin ev sahipliğinde İstanbul’daki Çırağan Sarayı’nda bir araya geldi. Yaklaşık 1 saat 10 dakika süren görüşme sonrası açıklamalarda bulunan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, “Toplantı olumsuz geçmedi” ifadesini kullandı.  Toplantıya, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan başkanlık ederken, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın da görüşmelere katıldı.   (Gerçekleşen Rusya-Ukrayna Zirvesinden Bir Kare) HEYETLERDE ÜST DÜZEY KATILIM   Görüşmelerde Rusya'yı; Devlet Başkan Yardımcısı Vladimir Medinskiy, Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Galuzin, Savunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Fomin ve Rus Askeri İstihbarat Servisi (GRU) Başkanı İgor Kostyukov temsil etti.   Ukrayna heyetinde ise Savunma Bakanı Rustem Umerov, Dışişleri Bakan Birinci Yardımcısı Sergiy Kyslytsya, Ukrayna Güvenlik Servisi Başkan Yardımcısı Oleksandr Poklad ve Dış İstihbarat Servisi Birinci Başkan Yardımcısı Oleh Luhovskyi yer aldı.  ESİR TAKASI VE CENAZELERİN TESLİMİ KONUSUNDA ANLAŞMAYA VARILDI  Toplantı sonrası açıklamalarda bulunan Ukrayna Savunma Bakanı Rustem Umerov, ağır yaralı genç savaş esirlerine odaklanan yeni bir esir değişimi konusunda mutabakat sağlandığını bildirdi.   Buna göre, taraflar 25 yaş altındaki tüm ağır hasta savaş esirlerinin karşılıklı takas edilmesi konusunda anlaşmaya vardı. Ayrıca savaşta hayatını kaybeden 6’şar bin askerin naaşının iadesi de mutabakat kapsamına alındı.   Umerov, “Moskova ve Kiev savaşta ölen 6’şar bin askerin naaşını iade edecek,” dedi.  Ukrayna heyeti ayrıca, görüşmeler sırasında Rus tarafının sunduğu memorandumun inceleneceğini belirterek, “Rusların tekliflerini bugün aşdığımız için İstanbul'da yanıt veremedik. Görüşmeleri somut insani sonuçlar elde edebilecek noktaya getirdik. Rusların memorandumunu inceledikten sonra kararımızı vereceğiz,” açıklamasında bulundu.  RUSYA’DAN GEÇİCİ ATEŞKES MESAJI  Rus heyetinin başkanı Vladimir Medinskiy, bazı bölgelerde 2 ila 3 günlük geçici ateşkes önerdiklerini belirtti. “En büyük çaplı esir takası konusunda mutabık kaldık. Yaralı ve ağır yaralı askerlerin tamamı takas edilecek. Esir değişimleri düzenli olarak sürdürülecek,” ifadelerini kullandı. Medinskiy, ayrıca 6 bin askerin cenazesinin gelecek hafta teslim edileceğini duyurdu.  TÜRKİYE: BARIŞ İÇİN UMUT VERİCİ BİR ZEMİN  Görüşmeler öncesi açılış konuşmasını yapan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türkiye’nin barış sürecine katkı sunmaya devam edeceğini vurgulayarak, “ABD’nin sürece olan desteğini önemsiyoruz. Asıl olan, kalıcı bir barışın sağlanmasıdır. Bugünkü toplantıda esir değişimini ileriye taşımayı umuyoruz,” dedi.   İLK TURDA HANGİ ADIMLAR ATILDI?  Rusya ve Ukrayna arasında üç yıl aradan sonra ilk doğrudan görüşmeler 16 Mayıs'ta İstanbul'da yapıldı.Görüşmeler yaklaşık iki saat sürdü.  Taraflar, 16 Mayıs'ta İstanbul’da yapılan ilk tur görüşmesinde bin mahkûmun karşılıklı değişimi ve potansiyel bir ateşkes sürecine dair belge alışverişi üzerinde anlaşmıştı.   23-25 Mayıs tarihleri arasında, İstanbul'da varılan anlaşmalar uyarınca, “1.000'e 1.000” formülüne göre geniş çaplı bir esir değişimi yapıldı.