Komisyon'da Bloklar Nasıl Oluşacak? "Nitelikli Çoğunluk" İktidarın Mı, Muhalefetin Mi Lehine?

TBMM’de 51 Milletvekilinin temsiliyle oluşacak “Terörsüz Türkiye Komisyonu” için CHP Lideri Özgür Özel, "Nitelikli Çoğunluk" şartını sunmuştu. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş bu talebin kabul edildiğini ve komisyonda alınacak olan tavsiye kararlarında nitelikli çoğunluğa bakılacağını açıkladı. Peki “Nitelikli Çoğunluk” muhalif oylar için yeter sayıyı buluyor mu?

TBMM’deki “Terörsüz Türkiye” süreci komisyonunun ayrıntıları netleşirken, Özgür Özel, CHP’nin nitelikli çoğunluk talebinin kabul edildiğini açıkladı.  ‘Terörsüz Türkiye’ süreci için Meclis’te tüm siyasi partilerin katılımı ile kurulacak olan “komisyon” sürecinde sona yaklaşılırken, CHP Genel Başkanı Özgür Özel, CHP’nin komisyona katılım şartı olan “Nitelikli Çoğunluk” şartının kabul edildiğini açıkladı. Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş’un CHP Grup Başkanvekili’ni (Murat Emir) telefonla arayarak nitelikli çoğunlukla karar almanın Meclis'in kuracağı komisyonda benimsendiğini söylediğini açıklayan CHP lideri, komisyonda yer alacak 10 milletvekilini yarın açıklayacaklarını duyurdu.  Cumhuriyet Halk Partisi, komisyona eşit temsiliyet veya nitelikli çoğunluk olmadan üye vermeyeceğini belirtmiş; partisinin MYK’sinde alınan karar uyarınca nitelikli çoğunluk olarak “üye sayısının üçte ikisi ya da beşte üçünün oyu” kuralının aranması gerektiğini belirtmişti.  Peki CHP’nin talep ettiği “Nitelikli Çoğunluk” ne ifade ediyor? “Nitelikli Çoğunluk” nasıl sağlanacak? Olası senaryolar nedir?  “NİTELİKLİ ÇOĞUNLUK” İKTİDARIN MI, MUHALEFETİN Mİ LEHİNE?  Komisyon üyelikleri, partilerin Meclis’teki temsil oranlarına göre dağıtıldı. Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş’un 31 Temmuz 2025 tarihine kadar bildirilmesi istediği 51 kişilik komisyonda AK Parti’ye 21, CHP’ye 10, DEM Parti ve MHP’ye 4’er, İYİ Parti ile Yeni Yol Grubu’na 3’er, HÜDA PAR, Yeniden Refah, TİP, EMEP, DSP ve DP’ye ise 1’er kontenjan ayrıldı.  KOMİSYON’DA BLOKLAR NASIL OLUŞACAK?  51 milletvekilinin temsili ile oluşacak “Terörsüz Türkiye Komisyonu”nda iktidar bloğu olarak adlandırılabilecek;  AK Parti (21), MHP (4), DEM (4), HÜDA PAR (1), DSP (1) bloğunun toplam oyu 31 olarak görülüyor.  CHP (10), İYİ Parti (3), Yeni Yol (3) YRP (1), TİP (1), EMEP (1), DP (1)’ den oluşan ve muhalefet olarak adlandırılabilecek bloğun toplam oyu 20 olarak görülüyor  Peki temsil oranları böyleyken Özgür Özel’in kesin şart olarak sunduğu "Nitelikli Çoğunluk" sisteminde karar alınırken, iktidarın mı yoksa muhalefetin mi eli güçlü?  ÜÇTE İKİ Mİ, BEŞTE ÜÇ MÜ?  "Nitelikli Çoğunluk" şartının sağlanması için iki farklı senaryo var. Bunlardan birisi, komisyonda 31 kişinin çoğunluk olduğu anlamına gelen beşte üç; diğeri ise 34 kişinin çoğunluk olduğu anlamına gelen üçte iki.  Yani iktidar bloğunu temsil eden 31, muhalefet bloğunu temsil eden 20 oy mevcutken, beşte üç çoğunluk aranması halinde muhalif temsilcilerin onayı aranmadan tavsiye kararlar çıkarılabilecek. Ancak üçte iki çoğunluk aranması halinde, iktidar bloğunun tavsiye kararlar alabilmesi için en az 3 muhalif onaya daha ihtiyacı olacak.  Yani Özgür Özel’in talep ettiği nitelikli çoğunluk kabul edilse bile, beşte üç çoğunluk arandığı takdirde bu talep hiçbir anlam ifade etmeyecek.  İYİ Parti'nin daha önce açıkladığı gibi Komisyon'a katılmaması halinde ise çoğunluk için AK Parti bloğunun oyu yeterli olacak. Yani hükümet bloğu, meclise önerilecek düzenlemeleri muhalefetle işbirliğine girmeden tek başına geçirebilecek. Bu durumda Özgür Özel’in talep ettiği “etkin muhalefetin” sağlanması için, Komisyon'da “Nitelikli Çoğunluk”un hangi kritere göre sağlanacağı, İYİ Parti'nin Komisyon'da yer alıp almayacağı belirleyici olacak. Komisyonun karar alma mekanizmasının nasıl işleyeceğinin önümüzdeki günlerde netleşmesi bekleniyor. ÖZEL HABER: MERYEM KARTAL - AYKUT METEHAN