Bayramda Çalışanlar Dikkat: 1 Saatlik Çalışma, 1 Günlük Ücret Demek!

Resmi tatillerde çalışan milyonlarca işçiyi ilgilendiren önemli bir konu yeniden gündemde: Bayram mesaisi. İş Kanunu’na göre, işçilerin ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılması kural olarak yasak. Ancak bazı durumlarda bu yasak esnetilebiliyor. Peki, bayramda çalışmanın şartları neler? Hangi sektörlerde bu zorunluluk geçerli? Ödenmesi gereken ücretler nasıl hesaplanıyor? İşte tüm detaylar...

BAYRAMDA ÇALIŞMA YASAL AMA ŞARTA BAĞLI  İş Kanunu’nun açık hükmüne göre, işçiler ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmaya zorlanamaz. Ancak bireysel veya toplu iş sözleşmesinde açık bir hüküm varsa, ya da işçiden yazılı onay alınmışsa, bu günlerde çalışmak mümkün hale geliyor. Sağlık, güvenlik, ulaşım ve turizm gibi kesintisiz hizmet gerektiren sektörlerde ise bayramda çalışma yaygın olarak uygulanıyor.  BAYRAMDA İZİN DEĞİL, MUTLAKA ÜCRET VERİLMELİ  Hafta tatilinde çalışmanın karşılığında ya ücret ya da serbest zaman verilebiliyor. Ancak bu uygulama ulusal bayramlar için geçerli değil. İşçi bayram günlerinde çalışıyorsa, karşılığında yalnızca ücret alabilir; izin kullandırılması yasal değil. Örneğin pazar günü çalışan bir işçiye 1,5 gün serbest zaman tanınabilirken, bayramda bu mümkün değil.  1 SAATLİK ÇALIŞMAYA BİLE TAM GÜN ÜCRET ALINIR  Bayram günlerinde yapılan çalışma süresine bakılmaksızın, işçi tam gün üzerinden ücret alma hakkına sahiptir. Yani sadece bir saatlik mesai bile, ekstra bir günlük maaş anlamına gelir. Eğer işçi bayram günü 7,5 saatin üzerinde çalıştıysa, fazla mesai ücretine de ayrıca hak kazanır.  ARİFE GÜNÜNE DİKKAT: ÖĞLEDEN SONRA TATİL SAYILIYOR  Ramazan ve Kurban Bayramları ile 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nın arife günü saat 13.00 itibarıyla başlıyor. Dolayısıyla arife günü 13.00 sonrası yapılan çalışmalar genel tatil kapsamında değerlendirilirken, öncesinde yapılan çalışmalar fazla mesai sayılıyor. Bu durumda arife günü çalışan işçiye yarım günlük ek ücret verilmesi gerekiyor.  MESAİ ÜCRETİ NASIL HESAPLANIR?  Brüt maaşı 30 bin TL olan bir işçi, arife günü öğleden sonra ve bayramın ilk iki günü çalışmışsa, toplamda yaklaşık 2.500 TL brüt ek ücret almalıdır. Bu ücret, çalışılan her gün için günlük maaş üzerinden hesaplanır ve ek olarak fazla mesai varsa bu da ayrıca değerlendirilir.  HAFTA TATİLİ HAKKI: EN AZ 24 SAAT KESİNTİSİZ  Bir haftada toplam 45 saat çalışan bir işçi, en az 24 saat kesintisiz hafta tatili yapma hakkına sahiptir. Hafta tatilinde tam gün çalışanlara 1,5 günlük ek ödeme yapılırken, birkaç saatlik çalışma durumunda ücret %50 zamlı hesaplanır.  BAYRAMLA HAFTA TATİLİ ÇAKIŞIRSA NE OLUR?  Bayram günü hafta tatiline denk gelirse, işçiye en yüksek ödemeyi sağlayan hesaplama uygulanır. Örneğin bir işçi bayram günü olan pazar gününde 7,5 saat çalışırsa 1,5 günlük ek ücret alır. Ancak çalışma sadece 1 saat sürmüşse, bu durumda dahi tam gün üzerinden ek ücret ödenmelidir.  ÖRNEK SENARYO: PAZAR MESAİSİ 1,5 GÜNE BEDEL  Hafta tatilini pazar günü kullanan ve arife gününden itibaren 3 gün boyunca çalışan bir işçi, perşembe-cuma-cumartesi için 2,5 günlük; pazar günü için 1,5 günlük ücret alır. Toplamda 4 günlük ödeme yapılır. Ancak işçi hafta içinde bir gün izin ya da rapor aldıysa, pazar günü çalışması hafta tatiline sayılmayacağından toplam ödeme 3,5 gün olarak hesaplanır.