Emekli maaşlarında prim borcu dönemi: Ocak ayı itibarıyla kesintiler başlıyor!

TBMM tarafından kabul edilen ve Resmi Gazete’de yayımlanarak yasallaşan yeni düzenleme uyarınca, SGK’dan aylık alan emeklilerin geçmişe dönük borçları artık doğrudan maaşlarından tahsil edilecek.

Aralık ayının ilk haftasında parlamento gündemine gelerek yasalaşan ve 19 Aralık tarihinde Resmi Gazete’de ilan edilen vergi kanunları ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair düzenleme, emeklilik sisteminde önemli bir değişikliği beraberinde getirdi. Söz konusu kanunun 25’inci maddesi ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na "Ek Madde 24" ilave edildi. Bu yeni hukuki çerçeve doğrultusunda, SGK üzerinden emekli aylığı alanlar ile geçici veya sürekli iş göremezlik geliri elde eden vatandaşların, geçmiş dönemlerdeki sigortalılık süreçlerinden kaynaklanan prim ve Genel Sağlık Sigortası (GSS) borçlarının, ödenen aylıklardan kesinti yapılarak geri alınmasının önü açıldı. OCAK 2026 İTİBARİYLE YÜRÜRLÜĞE GİRİYOR Yeni sistemin uygulama takvimi 1 Ocak 2026 olarak belirlendi. Bu tarihten itibaren, emeklilik işlemlerinin tamamlanmasının ardından geçmişe dönük prim borcu bulunduğu sonradan saptanan kişilerin maaşlarından tahsilat işlemleri başlatılacak. Düzenleme kapsamında yapılacak olan kesintilerin miktarı hususunda ise yasal bir sınır bulunuyor. Emeklinin eline geçen aylık tutarın yüzde 25’inden fazlasının bu borç tahsilatı için kesilemeyeceği kuralı esas alınacak. Böylece borçlar, belirli bir takvim dahilinde ve maaşın dörtte birini aşmayacak şekilde yapılandırılarak kurum hesaplarına aktarılacak. SİGORTA KOLLARINA GÖRE KAPSAM FARKLILIKLARI Düzenlemeden etkilenecek olan kesimlerin başında SSK ve Emekli Sandığı mensupları geliyor. Bu sigorta kollarında emeklilik başvurusu esnasında bazen geçmiş borçların tamamı detaylı taranmadan maaş bağlama işlemi gerçekleştirilebiliyor ve bu durum yıllar sonra borç bakiyesinin ortaya çıkmasına sebebiyet verebiliyor. Öte yandan BAĞ-KUR statüsünde emekli olanlar için farklı bir prosedür işliyor. Mevcut yasalar gereği bir BAĞ-KUR’lunun emekli aylığına hak kazanabilmesi için tüm prim ve GSS borçlarını sıfırlamış olması zorunluluğu bulunuyor. Bu sebeple, söz konusu kesinti uygulamasının BAĞ-KUR emeklilerini doğrudan etkilemeyeceği öngörülüyor. 1,3 MİLYON BORÇLU EMEKLİ Paylaşılan verilere göre, iş hayatından ayrıldığı dönemlerde GSS borcu biriken ancak daha sonra farklı bir statüde çalışarak emekli olan çok sayıda vatandaş bulunuyor. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun güncel verileri, emekli olduktan sonra prim borcu olduğu anlaşılan kişi sayısının yaklaşık 1,3 milyona ulaştığını gösteriyor. 2025 yılı itibarıyla bu kişilerin toplam borç miktarının 2,9 milyar lira civarında olduğu kaydediliyor. Devlet, yürürlüğe girecek olan bu kesinti mekanizmasıyla kamu alacaklarının büyük bir kısmını düzenli olarak tahsil etmeyi planlıyor. KANUN DUL VE YETİM MAAŞLARINI DA KAPSIYOR Düzenlemenin uygulama alanı sadece asıl emeklilerle sınırlı tutulmadı; vefat eden sigortalıların yakınlarına bağlanan dul ve yetim aylıkları da bu sürecin parçası haline getirildi. Eğer vefat eden sigortalının geçmişe ait ödenmemiş prim borçları, hak sahiplerine maaş bağlandıktan sonra tespit edilirse, dul ve yetim aylığı alan kişilerin ödemelerinden de yine yüzde 25 oranını geçmemek kaydıyla kesinti yapılabilecek. Uzmanlar, hem emeklilerin hem de hak sahiplerinin ileride bir mağduriyet yaşamaması adına e-Devlet ve SGK sistemleri üzerinden düzenli sorgulama yapmalarının önemini vurguluyor.