Milyonlarca aracın üretimi durmuştu: Otomobilde bir çip krizi daha

Yapay zeka odaklı çip üretimi, otomotiv sektörünü yeniden darboğaza sürükleyebilir. Üreticiler 2026 için bellek kıtlığı uyarısı yapıyor.

Küresel tedarik zincirlerinin Kovid-19 döneminde aldığı ağır darbenin ardından toparlanan otomotiv sektörü, bu kez yapay zeka kaynaklı yeni bir çip kıtlığı ihtimaliyle karşı karşıya. Otomobil üreticileri, kritik bellek bileşenlerinin yapay zeka donanımlarına kayması nedeniyle 2026’ya yönelik risklerin arttığını belirtiyor.  SMIC’TEN 2026 İÇİN KRİTİK UYARI  Semiconductor Manufacturing International (SMIC), otomobil ve tüketici elektroniği üretiminin 2026’da bellek tedarikindeki sorunlar nedeniyle daralabileceği konusunda uyardı.  Şirketin Eş-CEO’su Zhao Haijun, büyük çip üreticilerinin Nvidia için yapay zeka hızlandırıcılarına öncelik vermesi nedeniyle bellek talebinin karşılanamayacağını ifade etti.  Çinli şirketlerin, bellek teminindeki belirsizlik ve yapay zeka kaynaklı güçlü talep sebebiyle fiyatların hızla artacağı öngörüsüyle 2026 başı için sipariş vermekte isteksiz olduğu aktarılıyor.  OTOMOTİV SEKTÖRÜNE BASKI ARTIYOR  Huawei Technologies Co. gibi firmalara üretim yapan SMIC, Kioxia Holdings ile birlikte arz-talep dengesizliğine dikkat çekti.  SK Hynix ve Samsung gibi üreticilerin Nvidia bileşenlerine öncelik tanıması, otomotiv, akıllı telefon ve tüketici elektroniği gibi sektörlerde baskıyı büyütüyor.  Zhao, mevcut talebin SMIC’in üretim kapasitesinin üzerine çıktığını, 2025 sermaye harcamalarının ise 2024’teki 7,33 milyar dolar seviyesinin biraz üzerinde veya aynı düzeyde kalacağını söyledi.  Çinli üreticilerin genel anlamda kapasite artırmaya yöneldiğini vurgulayan Zhao, Çin’in 2026’da ASML gelirindeki payının azalmasının, 2024 ve öncesinde verilen büyük siparişlerin doğal bir sonucu olduğunu ifade etti.  KORONAVİRÜS DÖNEMİ SEKTÖRÜ SARSMIŞTI  Pandemi sırasında tedarik zincirleri çökmüş, 2021’de 9,5 milyon, 2022’de ise 3 milyon otomobil, çip krizi nedeniyle üretilememişti.  Sıfır araç bulunurluğu ciddi şekilde azalmış, bayilerde sıralar oluşmuş ve fiyatlar fahiş seviyelere yükselmişti.  OTOMOBİLLERDE ELEKTRONİK YOĞUNLUĞU ARTIYOR  Yeni nesil araçlarda elektronik kontrol sistemlerinin kritik hale gelmesi, çip talebini eskisinden çok daha yüksek seviyelere taşımış durumda. Güvenlikten eğlence sistemlerine, sürüş asistanlarından batarya yönetimine kadar neredeyse her parça elektronik bileşenlere bağlı.  YENİ BİR ÇİP KRİZİ MÜMKÜN MÜ?  Pandemi döneminde Uzakdoğu’daki üretim tesisleri karantina nedeniyle durma noktasına gelmiş, küresel çip akışı kesilmişti.  2023 yılına gelindiğinde bu kriz büyük ölçüde aşılmış, sıfır araç bolluğu yeniden sağlanmış ve bayilerde bekleme listeleri sona ermişti.  Ancak bugün tablo değişiyor. Çip üreticilerinin yapay zeka pazarına yoğunlaşması ve Nvidia için üretim kapasitesinin artırılması, otomotiv sektörüne ayrılan çip miktarının azalabileceği endişesini doğuruyor. Bu durum, 2026 itibarıyla otomobil üretiminde yeni kısıtlamalara yol açabilir.